Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması gerek gümrük, gerekse dış ticaret ve maliye gibi farklı pek çok mevzuat bilgisinin yanı sıra teknik bilgiye sahip olmayı da gerektirmektedir. Örneğin, ithal edilmek istenilen eşyaya ilişkin vergilerin öğrenilmesi için öncelikle eşyanın GTİP’inin (gümrük tarife istatistik pozisyonu) bilinmesi gerekmektedir. Bu tespitin yapılabilmesi eşya hakkında teknik bilgiye sahip olunmasını gerektirir. Eşyanın gümrük vergisi, İthalat Rejim Kararı ile belirlenmekte olup, GTİP’i tespit edilen eşyanın söz konusu Karar eki listedeki yerinin tespit edilmesi gerekmektedir.

Eşyanın niteliğine göre ithalat vergileri gümrük vergisinin yanı sıra toplu konut fonu, katma değer vergisi, özel tüketim vergisi, dampinge karşı vergi, ek mali yükümlülük, kaynak kullanımı destekleme fonu gibi farklı ödemeleri içerebilir. Sadece bir eşyanın ithalatında ödenecek vergilerin hesabında yukarıda özetlenen bilgilere sahip olunması gerekmektedir. Bu itibarla, gümrük idaresinde dolaylı temsilci sıfatıyla iş takip eden meslek mensuplarının belli bir mesleki bilgiye ve meslek etiğine sahip olması beklenilmektedir.

Mali disiplinin gerçekleştirilmesi hedefinde vergi uygulamalarının başarısında Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirlerin üstlendikleri misyonun aynısını, dış ticaret işlemlerinin mevzuata uygun olarak yürütülmesi ve dış ticaret kaynaklı vergilerin doğru olarak tahsili hususlarında gümrük müşavirleri üstlenmiş bulunmaktadır. Bir taraftan dış ticaret alanında faaliyette bulunan firmalara danışmanlık hizmeti vermek yoluyla, diğer taraftan işlemlerin gümrüklerde mevzuata uygun olarak yürütülmesini sağlamak yoluyla firmalar ile gümrükler arasında köprü vazifesi gören gümrük müşavirlerinin genel yaklaşımları ve bilgi birikimleri gümrük ve dış ticaret politikalarının başarısını doğrudan doğruya etkilemektedir.

Gümrük işlemlerinin yürütüldüğü alanlar, gümrüklü alanlardır. Bu alanlara ancak yetkilendirilmiş kişiler girebilir. 

Diğer taraftan, gümrük işlemlerinin (örneğin; gümrük beyannamesinin tescili, eşyadan numune alma, eşyanın muayenesi vb.) yürütülmesi için de yetki verilmiş kişilerin olması gerekir. İşte, bu işlemlerin yürütülmesi, gümrüklerde iş takibi olarak adlandırılır.

Gümrüklerde iş takibi konusunda hukuken bir sınırlama bulunmamaktadır. Kişiler kendi işlemlerini kendisi takip edebileceği gibi, bunu temsilci vasıtası ile de yürütebilirler. Temsil işlemi, doğrudan temsil veya dolaylı temsil olabilir.

Temsilcinin, başkasının adına ve hesabına hareket etmesine doğrudan temsil denir. Doğrudan temsilde, kendisine yetki verilmiş olan temsilcinin yapmış olduğu hukuki işlemin hüküm ve sonuçları işlemin yapıldığı andan itibaren doğrudan doğruya temsil olunana ait olur. Dolayısıyla, doğrudan temsil, tüzel kişiliğin bünyesinde, tüzel kişiliği temsile yetkili ve onun çalışanı sıfatındadır. Doğrudan temsilde, vergi idari cezadan, temsil edilen sorumludur.

Temsilcinin kendi adına, ancak başkasının hesabına hareket etmesidir. Dolayısıyla, temsilci temsil edilenin bünyesinde değil, vekaletnameyle, yetkilendirilen kişidir.

Hayır. Herkes doğrudan temsilci olabilir ancak, sadece gümrük müşavirleri dolaylı temsilci olabilir. Ancak, gümrük müşavirlerinin doğrudan temsilci olması da mümkündür.