ABD Enflasyon Azaltma Yasası Kapsamında Uyuşmazlık Paneli Kuruldu
Uyuşmazlık Çözüm Organı, 23 Eylül'deki toplantısında Çin'in, ABD Enflasyon Azaltma Yasası kapsamındaki bazı vergi indirimlerinin DTÖ'ye uyumluluğu konusunda karar vermek üzere bir anlaşmazlık paneli kurulması talebini kabul etti.
Amerika Birleşik Devletleri — Enflasyon Azaltma Yasası kapsamındaki belirli vergi kredileri
Çin, ABD Enflasyon Azaltma Yasası (IRA) kapsamındaki belirli vergi kredilerinin DTÖ kurallarıyla uyumlu olup olmadığını belirlemek için bir panel kurulması yönündeki ikinci talebini sundu. ABD, Çin'in Temmuz ayındaki ilk talebini kabul edecek durumda olmadığını belirterek, eylemlerini iklim değişikliğiyle mücadele için gerekçelendirdi. Çin, IRA'nın sübvansiyonlarının ithalattan ziyade ABD mallarını desteklediğini ve bu tür ayrımcılığı yasaklayan DTÖ kurallarını ihlal ettiğini belirtti.
ABD, Çin'in panel talebinde bulunma kararından duyduğu hayal kırıklığını dile getirerek, IRA'nın küresel temiz enerji geleceği için güvenli ve sürdürülebilir tedarik zincirleri sağlamayı amaçlayan temiz enerjiye doğru attığı adımın önemli bir adım olduğunu yineledi.
DSB, panelin kurulmasını kabul etti. Arjantin, Avustralya, Brezilya, Kanada, Kolombiya, Avrupa Birliği, Endonezya, İsrail, Japonya, Kore, Norveç, Rusya Federasyonu, Singapur, İsviçre, Tayland, Türkiye, Birleşik Krallık ve Venezuela, panel çalışmalarına üçüncü taraf olarak katılma haklarını saklı tuttular.
Amerika Birleşik Devletleri – Menşe İşaretleme Gerekliliği (Hong Kong, Çin)
ABD, DS597'deki panel kararının meselesini 12. kez Uyuşmazlık Çözüm Organı toplantısında gündeme getirdi. ABD, Çin'in Hong Kong kentinde ifade özgürlüğü ve insan hakları konusunda yaşanan son gelişmelerin bir sonucu olarak meseleyi tekrar gündeme getirdiğini söyledi. ABD, temel güvenlik konusundaki pozisyonuna ilişkin önceki açıklamalarına ve bu maddeyi DSB gündemine alma nedenlerine atıfta bulundu.
Hong Kong, Çin, ABD'yi bu konuyu Uyuşmazlık Çözüm Organı’nda bir kez daha gündeme getirdiği için eleştirdi. ABD'nin, ticaret kısıtlayıcı bir önlemi savunmak için ulusal güvenliği öne sürmenin tamamen kendi kendini yargılamak olduğu iddialarını reddeden önceki WTO panellerine atıfta bulundu. Hong Kong, Çin, herhangi bir itirazın, ABD'nin yeni Temyiz Kurulu üyelerinin atanmasına izin vermeyi reddetmesi nedeniyle engellenen WTO Temyiz Kurulu tarafından dinlenmesi gerektiğini söyledi.
Çin, ABD tarafından yapılan panel hatası iddialarına yanıt vermek için yeniden başlatılan itiraz mekanizmasının uygun yer olduğuna olan inancını yineledi ve ABD'nin bir diğer DTÖ üyesinin içişlerine müdahale ettiği iddiasını en sert şekilde reddetti.
Temyiz Kurulu atamaları
130 üye adına konuşan Kolombiya, Temyiz Kurulu'ndaki boş pozisyonları doldurmak için seçim süreçlerini başlatma önerisini 79. kez sundu. Kolombiya, öneriyi sunan üyelerin sayısının çokluğunun Temyiz Kurulu'nun işleyişine ve daha genel olarak DTÖ'nün uyuşmazlık çözüm sisteminin işleyişine ortak bir ilgiyi yansıttığını söyledi.
ABD, DTÖ uyuşmazlıklarının çözümü konusunda uzun süredir devam eden endişelerinin giderilmemiş olması nedeniyle Temyiz Kurulu üyelerinin atanmasına başlanması yönündeki önerilen kararı desteklemediğini yineledi.
Daha sonra yirmi üye yorum yapmak üzere söz aldı. Bu üyelerin birçoğu, bu konuda daha önceki Uyuşmazlık Çözüm Organı toplantılarında yaptıkları açıklamalara atıfta bulundu. 2022 ve 2024 başlarında sırasıyla 12. ve 13. Bakanlar Konferanslarında belirlenen yetkilerin yerine getirilmesinin acil ihtiyacının altı çizildi; 2024 yılına kadar tüm üyelerin erişebileceği tam ve iyi işleyen bir uyuşmazlık çözüm sistemine sahip olma amacıyla görüşmeler yapıldı.
Bazı üyeler, şu anda devam eden resmi uyuşmazlık çözümü reform sürecinde kaydedilen ilerlemeyi ve 2024 hedefine ulaşmak için görüşmelerin hızlandırılması gerekliliğini memnuniyetle karşıladı.
Kolombiya, 130 üye adına konuşarak, 79. kez üyelerin seçim süreçlerini başlatamamasından üzüntü duyduğunu söyledi. Uyuşmazlık çözüm sisteminin reformu hakkında devam eden görüşmeler, Temyiz Kurulunun tam olarak çalışmaya devam etmesini engellememeli ve üyeler, ortaya çıktıkça boş pozisyonları doldurmak için DSU kapsamındaki yükümlülüklere uymalıdır dedi.
Uyuşmazlık Çözüm Organı Başkanı Büyükelçi Saqer Abdullah Almoqbel (Suudi Arabistan), anlaşmazlık çözümü reformu görüşmelerinde kolaylaştırıcı olarak görev yapacak olan Mauritius Büyükelçisi Usha Dwarka-Canabady'nin, belirlenen zaman dilimi içerisinde olumlu bir sonuca ulaşma çabalarına tam destek verdiğini ifade ederek konuşmasını sonlandırdı.
Bir sonraki DSB toplantısı 28 Ekim'de yapılacak.