Geri
Kritik Minerallere Uygulanan Tarifeler ve Elektrikli Araç Değer Zincirindeki Rolleri
Temiz enerji teknolojilerine ve elektrikli araçlara (EA' lar) doğru geçiş, dünyanın iklim değişikliğiyle mücadele etmeye çalışmasıyla ivme kazanmaya başlamıştır. Fakat bu geçiş, Elektrikli araç pillerinin temel bileşenleri olan kobalt, grafit ve lityum gibi kritik minerallerin daha fazla kullanılmasını gerektiriyor. Dolayısıyla, EA üretim zincirlerinde artan tarifelerin kullanımı, gelişmekte olan ekonomilerin ihracatlarını çeşitlendirmelerini ve değer zincirinde yukarı çıkmalarını engelleyen bir faktör olabilir.
Temiz enerji teknolojileri çeşitli minerallere büyük ölçüde güvenir. Örneğin, güneş enerjisi yoğun olarak; bakır, alüminyum, kadmiyum, tellür ve selenyum kullanırken, rüzgâr enerjisi; bakır, nadir toprak elementleri, krom, çinko ve alüminyum gerektirir. Elektrikli araçların ve pillerinin üretiminde ise; alüminyum, bakır, kobalt, grafit, nikel, lityum, manganez ve nadir toprak elementleri kullanılmaktadır.
Temiz enerji teknolojilerine ve EA' lara doğru küresel geçişin bir sonucu olarak, kobalt, grafit ve lityum (gelişmekte olan ekonomilerde bol miktarda bulunan mineraller) gibi belirli kritik minerallere olan talebin önemli ölçüde artması beklenmektedir. Tahminler, yeni enerji teknolojilerinin yoğun kullanımlar nedeniyle 2050 yılına kadar bu minerallere olan talebin beş kat artacağını gösteriyor.
Elektrikli Araç Değer Zincirindeki Kritik Mineraller İçin Aşamalar
Kobalt, grafit ve lityum için EA değer zinciri beş aşamadan oluşmaktadır: ham minerallerin çıkarılması, minerallerin işlenmesi, piller için elektrot üretimi, pillerin imalatı ve EA üretimi (bkz. Tablo 1). Kritik mineraller için ticaret akışları bu değer zincirinin her aşamasında gerçekleşmektedir.
Tablo 1: EA değer zincirindeki kritik mineraller için aşamalar ve karşılık gelen Uyumlu Sistem (HS) kodları
Tarifeler ve Tarife Artışı
EA değer zinciriyle ilgili ürünlere uygulanan tarifeler farklı işleme aşamalarında ve ekonomiler arasında değişiklik gösterebilir. Genel olarak, pil paketleri ve EA' lara uygulanan tarifeler ham mineraller ve pil minerallerine uygulanan tarifelerden önemli ölçüde daha yüksektir ve değer zincirinde yukarı doğru hareket eden tarife artışının açık bir örüntüsü vardır. Bu çerçevede şekil 1, farklı kalkınma seviyelerindeki ekonomiler tarafından, EA değer zinciri boyunca kritik minerallere uygulanan tarifeleri özetlemektedir.
Gelişmiş ekonomiler, EA değer zincirinin tüm aşamalarında daha düşük tarifelere sahip olma eğilimindedir. Ancak tarifeler tedarik zinciri boyunca artarken, en yüksek tarifeler işlenmiş ve bitmiş mallara uygulanır. Bu da gelişmekte olan ekonomilerin değer zincirinde yukarı çıkma yeteneğini potansiyel olarak engeller.
Ankete katılan ekonomilerin dörtte üçünden fazlasının kapsamı büyük ölçüde değişse de birinci ila beşinci işleme aşamaları arasında artan tarifeler sergilenmektedir. Fakat neredeyse tüm durumlarda, en yüksek tarifeler 5. aşamada uygulanmaktadır (bkz. Şekil 2).
Tablodan hareketle tarife artışının tarım ve tekstil sektörlerinde oldukça belirgin olduğu görülmektedir. Şekil 2, bunun kritik minerallerle ticaret yapan ekonomiler için benzer bir zorluk teşkil ettiğinin altını çizmektedir. Tek başına tarifeleri düzleştirmek, yüksek değerli işleme faaliyetlerinin yeri ile ilgili seçimleri etkilemek için yeterli olmayabilir, ancak temiz enerjiye geçişi desteklemek ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak için önemli bir adımdır.
Bunun yanı sıra, kritik minerallere olan talebi değerlendirmek için gelişmekte olan ekonomilerin rafineri ve işleme tesisleri için yatırım çekmeleri gerekmektedir. Ayrıca, EA tedarik zincirinin daha yüksek değerli aşamalarına katılmak için yerel kapasiteleri geliştirmek amacıyla artan teknoloji transferlerine de ihtiyaçları vardır. Bu nedenle yönetişimi güçlendirerek mineral kaynaklarındaki ticaretten elde edilen faydaların, adil dağıtımını sağlamaları ve sürdürülebilir uygulamaları benimseyerek, ekonomik kazanımları çevresel ve sosyal hususlarla dengelemeleri gerekmektedir.
Sonuç
Zengin mineral kaynaklarına sahip gelişmekte olan ekonomiler, kobalt, grafit ve lityuma olan talebin artmasından faydalanabilir, ancak daha düşük seviyede adil bir tarife sistemiyle desteklenen ve iyi işleyen çok taraflı bir ticaret sistemi, bu ekonomilerin küresel EA değer zincirine tam olarak katılmasını sağlamak için elzemdir. Kritik mineraller sektöründe tarife artışının ele alınması ve sürdürülebilir kalkınma uygulamalarının teşvik edilmesi, gelişmekte olan ekonomilerde yapısal dönüşüme yol açabilir, daha eşit bir rekabet ortamı yaratabilir ve bu ekonomilerde yaşam standartlarını iyileştirebilir.
