Geri
Büyüme, Amerika ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki olumlu ticaret dinamiklerinin, daha çok yeşil enerji ve yapay zekâ ile ilgili sektörlerde gerçekleşmektedir.
Küresel ticaret eğilimleri 2024 yılının ilk çeyreğinde pozitife dönerken, mal ticaretinin değeri bir önceki çeyreğe göre yaklaşık yüzde 1, hizmet ticaretinin değeri ise, yaklaşık yüzde 1,5 artmıştır.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Ajansı (UNCTAD) tarafından 2 Temmuz'da yayımlanan son Küresel Ticaret Güncellemesi ‘ne göre, büyümenin başlıca itici güç olan Çin (yüzde 9), Hindistan (yüzde 7) ve ABD'den (yüzde 3) oranlarında yapılan ihracatta artış olduğu görülmüştür. Avrupa'nın ihracatı ise, büyüme göstermezken, Afrika'nın ihracatı yüzde 5 oranında azalmıştır.
Rapora göre, 2024'ün ilk yarısında mal ticaretine, 2023'ün ikinci yarısına kıyasla yaklaşık 250 milyar dolar, hizmet ticaretine ise 100 milyar dolar kadar katkı sağlanması bekleniyor. Fakat kısa vadeli ticaret görünümü ihtiyatlı bir iyimserlik sergilerken, küresel GSYİH büyüme tahminleri 2024 yılı için yüzde 3 civarında kalmaya devam etmektedir. Raporda, olumlu eğilimlerin devam etmesi halinde 2024 yılında küresel ticaretin 32 trilyon dolara yaklaşabileceği, ancak 2022'de görülen rekor seviyeyi aşmasının pek de mümkün olmadığı belirtilmektedir.
Güney-Güney Ticareti Tempoyu Belirliyor
Gelişmekte olan ülkelerle ticaret ve Güney-Güney ticareti, 2024 yılının ilk çeyreğinde hem ithalatta hem de ihracatta yaklaşık yüzde 2 artmıştır. Buna karşılık gelişmiş ülkelerde ithalat sabit kalırken, ihracatta sadece yüzde 1'lik mütevazı bir artış görülmüştür. Güney-Güney ticareti 2024 yılının ilk çeyreğinde yüzde 2 oranında artarken, Bununla birlikte, dört çeyreklik hareketli ortalaması-yüzde 5 ile negatif kalmaya devam ettiğinden, değeri hala 2022 seviyelerinin büyük oranda altında kalmaktadır.,
Yeşil Enerji ve Yapay Zekâ Sektörlerinde Güçlü Bir Artış Görülüyor
Raporda, sektörler arası ticaret büyümesinin önemli ölçüde değiştiği, yeşil enerji ve yapay zekâ ile ilgili ürünlerin daha güçlü artışlar yaşadığı vurgulanmaktadır.
Yüksek performanslı sunucuların ticaret değeri, 2023 yılının ilk çeyreğine kıyasla yüzde 25 oranında artarken, diğer bilgisayar ve depolama birimlerinde ise, yüzde 8’lik bir artış olmuştur. Elektrikli araçların ticaret değeri de 2022-2023 yılları arasında yaklaşık yüzde 25 oranında artmıştır.
Olumlu Görünüm Jeopolitik ve Politik Zorluklarla Yumuşatıldı
Bu olumlu eğilimlere rağmen, 2024 yılına ilişkin görünüm, potansiyel jeopolitik sorunlar ve sanayi politikası etkileri nedeniyle yumuşamaktadır.
Rapor da jeopolitik gerilimler, artan nakliye maliyetlerini ve gelişmekte olan sanayi politikalarının küresel ticaret modellerini yeniden şekillendirebileceği vurgulanırken, 2022'nin sonlarından bu yana, benzer jeopolitik duruşlara sahip ülkeleri tercih eden ticaretin siyasi yakınlığında örneğin "eş- dost" olarak adlandırılan ilişkilerde bir artış olduğu gözlenmektedir.
Her ne kadar bu eğilim yumuşamaya başlamış olsa da rapor, yerli sanayilere ve ticaret kısıtlamalarına giderek daha fazla odaklanılmasının uluslararası ticaretin büyümesini engelleyebileceği konusunda uyarmaktadır.
