Daha ucuz sınır ötesi ödeme hizmetleri küresel ölçekte tüm insanlara ve ekonomilere fayda sağlayacaktır.
Daha hızlı, daha ucuz ve daha şeffaf sınır ötesi ödeme hizmetleri ekonomik büyümeyi, uluslararası ticareti, küresel kalkınmayı ve finansal katılımı destekleyerek pek çok hayatı iyileştirme potansiyeline sahiptir.
Bunun nedeni ise, G20 ile ödeme çalışmalarının bir parçası olarak hazırlanan yeni raporda, ülkeler arasındaki, özellikle de yükselen piyasa ve gelişmekte olan ekonomiler arasındaki finansal bağlantılar, yüksek maliyetler ve bağlantı kurulan ülkelere endeksli oluşan tutarsız ücretler de dahil olmak üzere, ele alınması gereken çeşitli zorluklarla karşı karşıyadır.
Dünya Bankası'nın Küresel Çaptaki Havale Fiyatları veri tabanına göre, bir ülkeden diğerine 200 dolar göndermenin küresel ortalama maliyeti 2023'ün ilk çeyreğinde yaklaşık 12,50 dolar veya yüzde 6,25'tir. Bu nedenle G20, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefini teyit ederek, 2030 yılına kadar 200 dolarlık bir havale göndermenin küresel ortalama maliyetinin yüzde 3'ten fazla olmaması ve hiçbir koridorun yüzde 5’i aşmaması hedefini belirlemiştir.
Ancak haftalık grafikte de görüldüğü üzere, bazı maliyetler bu hedefin kat kat üzerindedir. Örneğin, Türkiye'den komşu Bulgaristan'a gönderilen fonlar için ücretler yüzde 50'yi aşıyor. Tanzanya'dan Uganda ve Kenya'ya yapılan havaleler, yüzde 30'un üzerinde ücrete tabi olurken, Sahra altı Afrika'da da para gönderme maliyetleri oldukça yüksek seyrediyor. Güney Afrika'da Botswana, Eswatini ve Lesotho sınırlarının ötesine para göndermek ise, oldukça maliyetlidir.
Grafiği Görmek İçin Tıklayınız.
Yüksek ücretler, özellikle bankadan bankaya transferler, yükselen piyasa ve gelişmekte olan ekonomiler arasındaki koridorlar için yüksek maliyete sebep olmaktadır. Bu tür banka ücretleri, bazı koridorlarda döviz marjlarının maliyetin yüzde 50'si veya daha fazlası olabildiği gelişmiş ekonomiler kaynaklı transferler için çok daha düşük olma eğilimindedir.
Finansal İstikrar Kurulu yakın tarihli bir raporunda, toptan, perakende ve havale piyasası segmentlerinde belirlenen hedeflere ulaşmak için sınır ötesi ödemelerin geliştirilmesine yönelik yol haritası kapsamında ilerleme kaydedilmesi gerekeceğini kabul etmiştir.
Maliyetlerin azaltılmasına ve sınır ötesi ödemelerle ilgili zorlukların ele alınmasına yardımcı olmak için IMF ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşların, üye ülkelere teknik yardım yoluyla, en iyi uygulamaları paylaşarak kilit bir rol oynaması gerekecektir. Teknik yardım oldukça faydalı olabilir, çünkü hedefler küresel düzeyde belirlenmiş olsa da belirli zorlukları ele almak için ülke düzeyinde koordineli ve özelleştirilmiş yardım gerekir.
IMF, uygulamalı danışmanlık, eğitim ve akranlar arası öğrenme yoluyla bilgisini maliye bakanlıkları ve merkez bankaları gibi hükümet kurumlarıyla paylaşır. Teknik yardım, IMF bütçesinin yaklaşık üçte birini oluşturan temel bir görev olan kapasite geliştirmenin bir parçasıdır.
IMF “Önümüzdeki yıllarda ödeme sistemlerine erişimin iyileştirilmesi, çalışma saatlerinin uzatılması ve uyumlaştırılması, ödeme sistemlerinin birbirine bağlanması, kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele ve ISO 20022 olarak bilinen finansal bilgi alışverişi için küresel ve açık standardı benimseyerek ödeme sistemlerinin uyumlaştırılması konularına odaklanacağız. Ayrıca Dünya Bankası ile ülke ve proje düzeyinde iş birliği yapacağız” ifadelerine yer verdi.