Geri
Balıkçılık sübvansiyonları başkanı MC13'te anlaşmaya varmak için "son bir hamle" olarak yeni metni dolaşıma soktu.
Balıkçılık sübvansiyonları müzakerelerinin başkanı İzlanda Büyükelçisi Einar Gunnarsson, 21 Aralık'ta, Şubat 2024 sonundaki 13. Bakanlar Konferansı'nda (MC13) üyelerin müzakereleri bitiş çizgisine getirmelerine yardımcı olmak amacıyla, aşırı kapasite ve aşırı avlanmaya katkıda bulunan sübvansiyonların sınırlandırılmasına ilişkin yeni bir taslak metin yayınladı. Aralık ayındaki "Balık Haftası" toplantıları da dâhil olmak üzere, üyelerin teklif ve müzakerelerini temel alan belgenin ocak ayında yoğunlaştırılması düşünülen müzakerelerin, kolaylaştırılması hedeflenmektedir.
Yapılan açıklamalarda "balıkçılık sübvansiyonlarına ilişkin ikinci dalga müzakerelerin başarıyla sonuçlandırılması için kritik bir noktada bulunuyoruz. Umuyorum ki aşırı kapasite ve aşırı avlanmaya katkıda bulunan sübvansiyonlara ilişkin disiplinlerin geçtiğimiz aylarda üyelerin yorulmak bilmeden yaptıkları çalışmalara dayanan bu yeni taslağı, MC13'e kadar müzakereleri sonuçlandırmak için son çabalarımıza başlarken pozisyonlarında kalan bölünmeler arasında köprü kurmalarına yardımcı olacaktır. Tatilden hemen sonra çalışmalarımıza yeniden başlayacağız ve MC13 için metinlerin hazır olması gereken şubat ortasına kadar sürecek bir 'balık ayı' boyunca kesintisiz müzakereler yürüteceğiz. Bu sonbaharda fikir geliştirme ve olası yaklaşımları rafine etme konusunda iyi bir ilerleme kaydettik. Şimdi üyelerin, herkesin kabul edebileceği gerçekçi uzlaşma alanlarını daraltma zamanıdır. Zaman kısa olsa da böyle bir sonuca ulaşmak için gerekli unsurlara sahip olduğumuza inanıyorum." ifadelerine yer verildi.
Bununla beraber aralık ayı başındaki son Balık Haftasında üyeler, Haziran 2022'de MC12'de kabul edilen Balıkçılık Sübvansiyonları Anlaşmasındakileri daha da geliştiren ilave balıkçılık sübvansiyonları disiplinleri üzerinde anlaşmaya varamadılar. Dolayısıyla, 26-29 Şubat tarihlerinde Birleşik Arap Emirlikleri'nin Abu Dabi kentinde gerçekleştirilecek olan MC13'e kadar müzakerelerin sonuçlandırılması hedefine ulaşmak için yeni yılda çalışmalarını hızlandırma kararlılıklarını bildirdiler.
Başkan gözden geçirilmiş taslak metne ilişkin açıklayıcı notta, metindeki birçok unsurun daha önceki taslakların ve müzakerelerin bir parçası olduğu için üyelere zaten tanıdık geleceğinin altını çiziyor. Bu unsurlar arasında, aşırı kapasite veya aşırı avlanmaya katkıda bulunan sübvansiyonların gösterge niteliğinde bir listesinin kullanımı ile üyelerin sağlıklı balık stokları tedbirlerinin uygulandığına dair bir sürdürülebilirlik testini birleştiren "hibrid yaklaşım" da yer almaktadır. Ayrıca, en büyük sübvansiyon verenlerin daha fazla incelemeye tabi tutulacağı "iki kademeli yaklaşım" da yer almaktadır.
Daha önce olduğu gibi, taslak metinde yer alan diğer unsurlar şunlardır:
- Sübvansiyon veren üyenin yetki alanı dışındaki balıkçılık veya balıkçılıkla ilgili faaliyetlere bağlı sübvansiyonlara ilişkin bağımsız bir disiplin.
- Özel ve farklı muamele hükümleri, bildirim ve şeffaflık hükümleri, aşırı kapasite ve aşırı avlanma ile ilgili diğer hükümler için yer tutucuların bulunduğu açık bir bölüm.
Taslaktaki özel ve farklı muamele hükümleriyle birlikte disiplinler, üyeleri üç gruba ayırmaktadır:
- Üyelerin bildirimlerine göre en büyük 20 sübvansiyon sağlayıcısından oluşan grup: Bu üyeler, yeni bir sübvansiyonun yürürlüğe girmesinden hemen sonra taslak sürdürülebilirlik temelli şartlılığın yerine getirildiğini göstermeleri için en sıkı denetime tabi olacaklardır.
- Sübvansiyonlara ilişkin temel yasağın dışında tutulacak üyeler: Bunlar en az gelişmiş ülke üyeleri ve deniz avcılığındaki küresel payı yüzde 8'den fazla olmayan gelişmekte olan üyelerdir.
- Diğer gruplardan herhangi birine girmeyen üyeler: Bu üyelerin de balıkçılık sübvansiyonlarına ilişkin düzenli bildirimlerinde taslak sürdürülebilirlik temelli koşulluluğun yerine getirildiğini göstermeleri gerekecektir.
Başkan açıklayıcı notta: "Temel disiplin, sadece temel disiplinde yer alan yasaklama beyanı yoluyla değil, aynı zamanda disiplinin işleyişinde yasağın kendisi kadar merkezi bir öneme sahip olan titiz komite inceleme prosedürü yoluyla da aşırı kapasite ve aşırı avlanmaya katkıda bulunan sübvansiyonlarda anlamlı bir azalmaya yol açmalıdır" ifadelerini kullandı.
Kaynak: https://www.wto.org/english/news_e/news23_e/fish_21dec23_e.htm
