Gümrük Muhafazasında Osınt' İn Değerinin Ortaya Çıkarılması

DGÖ Tarafından Hazırlanan Yeni Bir Çalışma Raporu

Dünya Gümrük Örgütü (DGÖ), “Gümrük Uygulamalarında Açık Kaynak İstihbaratının (OSINT- Open Source Intelligence) Değerinin Ortaya Çıkarılması” başlıklı yeni bir çalışma raporunun yayınlandığını duyurmaktan memnuniyet duyar.

Çalışma raporu, 2023 Konsey Oturumları sırasında DGÖ üyeleri tarafından kabul edilen ‘Kırılgan Sınırlar Eylem Planı’ndan kaynaklanmaktadır. Özellikle kırılgan ve çatışmalardan etkilenen durumlarda OSINT' in kritik önemini kabul eden ‘Eylem Planı’, gümrük uygulamalarında OSINT kullanımının araştırılması da dahil olmak üzere bir dizi hedef ortaya koymuştur.

Çalışma raporu, gümrük idarelerindeki üst düzey yöneticiler için tasarlanmış olup, OSINT'in uygulama alanlarını geliştirmek için nasıl kullanılabileceğine dair kapsamlı bir araştırma sunmaktadır. Rapor, DGÖ üyesi gümrük idarelerinin operasyonlarında OSINT'in tam potansiyelini anlamalarına ve ortaya çıkarmalarına yardımcı olan kapsamlı bir inceleme sunmaktadır.

Rapor, gümrüklerde OSINT' i anlamak ve uygulamak için gerekli olan üç önemli soruyu ele almaktadır:

• OSINT Neden Önemlidir? OSINT' in gümrük operasyonlarındaki önemini ve getirdiği benzersiz avantajları açıklamaktadır.
• OSINT' ten Nasıl Yararlanılır? Rapor, gümrük idarelerinin uygulama çabalarını güçlendirmek için OSINT' ten nasıl yararlanabileceklerine dair içgörüler sunmaktadır.
• Uygulama Stratejileri: OSINT' in gümrük idarelerine entegrasyonu konusunda, olası zorlukların üstesinden gelmek için stratejiler de dahil olmak üzere pratik tavsiyeler sunulmaktadır.

Bu çalışma raporunun geliştirilmesi, Şubat 2024'te DGÖ personeli ve seçilmiş üye idarelerin katıldığı kapalı kapılar ardındaki bir keşif çalıştayı ile başlamıştır. Bunu, Mart 2024’te ‘Uygulama Komitesi’ sırasında OSINT' in modern uygulama stratejilerindeki kritik rolünün vurgulandığı farkındalık artırıcı bir panel tartışması izlemiştir.

Bu temellere dayanarak, Haziran 2024'te Belçika'nın Antwerp kentinde bir pilot eğitim çalıştayı gerçekleştirilmiştir. Çalıştayın başarısı ve alınan olumlu geri bildirimler, gümrük idarelerinin OSINT' i benimsemelerini desteklemek için kapsamlı bir çalışma raporuna duyulan ihtiyacın altını çizmiştir. Bu çerçevede DGÖ, çalışma raporunun devreye alınmasını da içeren, OSINT projesine verdikleri cömert destek için Global Affairs Canada'ya (GAC) içten teşekkürlerini sunmaktadır.

Çalışma Raporu Yönetici Özeti 

Açık Kaynak İstihbaratı (OSINT), istihbarat ve karar alma süreçlerini desteklemek için kamuya açık ve ticari olarak mevcut olan bilgilerin toplanması, analiz edilmesi ve kullanılması sürecidir. Son yıllarda giderek daha popüler hale gelmiştir. İnternette birkaç tıklamayla herkesin erişebildiği Kamuya Açık Bilgiden (PAI) türetilen OSINT, ulusal güvenlik ve istihbarattan rekabet analizi ve araştırmacı gazeteciliğe kadar çeşitli sektörlerde tercih edilen bir yöntem haline gelmiştir. 

OSINT, kullanıcılarının hassas veya gizli verilere dayanmak zorunda kalmadan içgörü toplamasına ve bilinçli kararlar almasına olanak tanır. Bu çalışma raporu, OSINT' i uygulamalarına dahil etme olasılığını incelemekle ilgilenen, gümrük idarelerindeki üst düzey yöneticilere yöneliktir. Amacı ise, DGÖ üyesi gümrük idarelerinin OSINT' in değerini nasıl ortaya çıkarabileceğine dair kapsamlı bir inceleme sunmaktır. OSINT çok genç bir disiplin olduğundan ve nispeten az sayıda gümrük idaresi değerinden yararlanmaya başladığından, bu çalışma raporu gümrük uygulamalarında OSINT' in temelini atmaya yönelik bir adım olarak düşünülmelidir. 

Çalışma raporu, OSINT' in gümrük idareleri için faydalarını ortaya koymakta ve üç temel soruyu yanıtlayarak, gümrük operasyonlarında OSINT uygulamalarının hayata geçirilmesi için kritik bilgiler sunmaktadır: 

1. OSINT' in gümrük idareleri için neden önemli olduğu ve ne gibi katma değerler sunduğu; 
2. Gümrük idarelerinin OSINT' ten nasıl yararlanabileceği,
3. OSINT' in idare içinde nasıl uygulanabileceği ve bu süreçte ortaya çıkan belirli zorlukların nasıl ele alınacağı. 

Bu soruları ele almak için çalışma raporu dört bölüme ayrılmıştır. İlk bölüm OSINT kavramını ve zaman içindeki gelişimini incelemektedir. İkinci bölüm, OSINT' in gümrük uygulamasının farklı işlevsel alanlarındaki uygulamaları hakkında bilgi vermektedir. Üçüncü bölüm ise, ‘Stratejik Ticaret Kontrollerin ’de OSINT uygulanmasına ilişkin kullanım örneğine ayrılmış olup, son bölümde de SWOT (güçlü yönler-zayıf yönler-fırsatlar-tehditler) metodolojisi kullanılarak OSINT uygulamasının analizi, kilit başarı faktörlerinin belirlenmesi ve OSINT uygulamasından kaynaklanan zorlukların ve kısıtlamaların ele alınması için önerilen stratejiler yer almaktadır. 

Bu çalışma raporunun bulguları; OSINT' in erişilebilirliği ve maliyet etkinliğinin, sınıflandırılmış veya özel bilgilerin elde edilmesiyle karşılaştırıldığında, düşük giriş engelleri ve sınıflandırılmış kaynaklardan elde edilen genellikle güncel olmayan bilgilere kıyasla sağladığı bilgilerin güncelliği ile gümrük idareleri için muazzam fırsatlar sunduğunu ortaya koymaktadır. OSINT ayrıca, daha kapsamlı sonuçların çıkarılmasına olanak tanıyan ek bağlam ve içgörüler sağlayarak diğer istihbarat türlerinin (gümrük uygulamalarında yaygın olarak kullanılan insan istihbaratı gibi) geliştirilmesinde bir katalizör görevi görebilir. Aynı zamanda, sürekli gelişen ve iş birliğine dayalı yapısı nedeniyle OSINT, en son bilgi ve iletişim teknolojilerinin (ICT) benimsenmesi, uluslararası ve kurumlar arası iş birliğinin yanı sıra sürekli öğrenmede devam eden gelişmeleri teşvik etmek ve desteklemek için bir atlama taşı görevi görebilir. 

Çalışma raporu, OSINT kullanımından faydalanabilecek çeşitli işlevsel alanları tanımlamaktadır. Bu alanlar; tehdit tanımlama ve risk yönetimi, ticari uygunluk ve dolandırıcılık tespiti, kaçakçılık ve kaçakçılığın önlenmesi ve sınır güvenliğidir.

Stratejik Ticaret Kontrolleri kullanım örneği, okuyucuların risk analizi ve tehdit tespitinden soruşturmaya kadar ihracat kontrolleri alanına dahil edilebilecek OSINT tekniklerini daha derinlemesine inceleyerek, konuyu daha yakından takip etmelerine olanak sağlamaktadır. Çalışma raporu ayrıca, stratejik malların yasadışı ticareti ile mücadeleye odaklanan DGÖ' nün ‘Cosmo Operasyonları’ örneğini sunarak, OSINT' in kurumlar arası ve uluslararası operasyonları geliştirmek için nasıl kullanılabileceğini önermektedir. 

Son olarak çalışma raporu, OSINT uygulamasına ilişkin bir SWOT analizi de sunmaktadır. Bazı tehditlerin ve zayıflıkların nasıl ele alınacağına ilişkin bir dizi tavsiyede bulunmaktadır. Tavsiyeler, bir gümrük idaresindeki herhangi bir büyük proje uygulaması için geçerli olan daha geniş stratejilerden (örneğin, siyasi bir katılımın sağlanması, gerekli mali ve insan kaynaklarının güvence altına alınması ve yeterli yasal ve düzenleyici çerçevenin sağlanması) daha spesifik alanlara (OSINT kullanımından kaynaklanan etik hususların ele alınması veya disiplinin gelişen doğası göz önüne alındığında sürekli eğitime erişimin sağlanması gibi) kadar birçok alanı kapsamaktadır. OSINT' in faydalarından yararlanmak, gümrük idarelerinin hem ulusal hem de uluslararası düzeyde emniyet ve güvenliğe daha iyi katkıda bulunmasına yardımcı olabilir. Herhangi bir devlet kurumunda sıklıkla karşılaşılan kaynaklar için mücadele ve azalan bütçeler göz önünde bulundurulduğunda, bu çalışma raporu her derde deva bir çözüm sunmamaktadır. Daha ziyade, gümrük uygulama faaliyetleri bağlamında OSINT' in potansiyelinin nasıl ortaya çıkarılacağı konusunda fikir vermektedir.

ÇALIŞMA RAPORU: Gümrük Muhafaza için Açık Kaynak İstihbaratının (OSINT) Değerinin Ortaya Çıkarılması