İsmail ÇELİK
Teşvik ve Teminat Departman Koordinatörü
Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB)
Ülke ekonomileri dönem dönem durgunluk ya da krizlerle karşılaşmaktadır. Bu tarz dönemlerde ülkede üretim ve tüketim düşer, istihdam ve yatırımlar azalır, ar-ge ve inovasyona yapılan yatırımlar azalır. Hükümetler, ekonomide oluşan bu durumlara çeşitli yöntemlerle müdahalede bulunarak durgunluğun ya da krizin piyasa üzerindeki etkisini azaltmaya çalışırlar. Devlet destekleri ve hibeleri de bunlardan birisidir. Devlet destekleri veya hibeleri sadece kriz veya durgunluk dönemlerinde uygulanmamaktadır. Ülkeler, ekonomilerini güçlendirmek ve büyütmek amacıyla da destekler vermektedir. Var olan üretim, tüketim, yatırım, istihdam gibi konularda artış olması amacıyla da destek verilmektedir.
Devlet Destekleri, ülke ekonomisinde oluşan durgunluk veya kriz dönemlerinde firmaların darboğazdan kurtulmasını sağlamak ya da ekonominin daha da güçlenmesi için firmalara yardımda bulunduğu sistemdir. Devlet Destekleri firmalara doğrudan olabileceği gibi firmaların pazar şartlarını düzenleyerek dolaylı yollardan da olabilir. Doğrudan Devlet Desteklerine örnek; istihdam artışını sağlamaya yönelik istihdam destekleri, satışları artırmaya yönelik pazarlama destekleri, ihracatı artırmaya yönelik ihracat aktivitelerinin desteklenmesi, girişimcileri cesaretlendirmek için girişimci destekleri verilebilir. Dolaylı Devlet Desteklerine örnekler; organize sanayi bölgesi kurulumu, vergi istisnaları, ulaşım yolları yapımı, devletin firmalardan alacaklarını ertelemesi vb. olarak değerlendirilebilir.
İhracata dayalı ekonomik büyüme politikası, tüm dünya ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de önemli büyüme stratejilerinin başında gelir. İhracata dayalı ekonomik büyüme politikası uygulamasının başarılı olması için de stratejinin temelinde ihracatı destekleyici teşvikler yer almaktadır. Bu teşviklerin başında Dahilde İşleme Rejimi gelmektedir. Dahilde İşleme Rejimi, ihracat yapan firmalar tarafından ihraç ürünleri üretmek için gerekli olan ve ithal edilen, bu yüzden de ithali gümrük vergisine tabi hammadde ya da girdilere gümrük muafiyeti getiren bir ihracatı teşvik sistemidir.
Türkiye’nin ihracata dayalı ekonomik büyüme politikası çerçevesinde, yerli üreticilerine dünya piyasalarında ucuz hammadde ve ara malını, ithalat vergi ve fonlarından muafiyet uygulaması kapsamında satın alarak, ihraç pazarlarında rekabet üstünlüğü, satış artışı, ürün çeşitlendirmesi gibi hususlarda destek sağlayan ekonomik etkili bir gümrük rejimi olan Dahilde İşleme Rejimi sayesinde zorlu piyasa koşulları, hızla değişen kur dalgalanmaları, gümrük vergi oranlarındaki artış, ticaret politikası önlemleri gibi unsurlar hammadde ithalatı yapan imalatçı firmaları zorlamadan dünya piyasa fiyatlarından hammadde temin etmelerine olanak sağlanarak, 2006/12 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi kapsamında, Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) verilmektedir.
- Yatırım Teşvik Belgesi : tasarrufları yatırıma yönlendirmek suretiyle, katma değeri yüksek, ileri ve uygun teknolojileri kullanarak bölgeler arası dengesizlikleri gidermek, istihdam yaratmak ve uluslar arası rekabet gücü sağlamak için yatırımların devlet tarafından desteklenmesi amacıyla verilen bir belgedir.
- Yatırım Teşvik Sisteminin Amacı; cari açığın azaltılması amacıyla ithalat bağımlılığı yüksek olan ara malı ve ürünlerin üretiminin artırılması, teknolojik dönüşümü sağlayacak yüksek ve orta-yüksek teknoloji içeren yatırımların desteklenmesi, en az gelişmiş bölgelere sağlanan yatırım desteklerinin artırılması, bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılması, destek unsurlarının etkinliğinin artırılması ve kümelenme faaliyetlerinin desteklenmesidir.
Hibe Kredi Nedir?
Devlet desteği talebinde bulunan üyelerimizle iletişim halindeyken sık sık karşılaştığımız yanlış bir kalıptır . Hibe geri alınmayan , kredi ise geri alınan bedellerdir. Bu iki zıt kelime birleştiğinde yanlış bir kavram oluşturmaktadır. ‘Hibe kredi’ diye bir kalıp yoktur
Devlet, Sosyal Devlet ilkesi gereğince, ekonomiyi ayakta tutabilmek adına, bazı projelere imza atmaktadır. İş hayatından, desteklemelere, sağlıktan, eğitime kadar birçok Devlet destekli projeler mevcuttur.
Devlet Destekli Projeler
Günümüzden yaşam şartlarının oldukça zor olması nedeniyle en çok ilgilenen projeler, Devlet destekleri ve hibe krediler ile ilgili projelerdir. Devlet tarafından yapılan yardımlar, hibeler ve desteklemeler, girişimcilerin, çiftçilerin, esnafın ve tüm çalışanların imdadına yetişen en önemli projelerdir.
Devlet farklı alanlarda yaptığı hibeler ve bankalar aracılığı ile verilen krediler aracılığı ile sosyal devlet ilkesine uygun bir duruş sergileyerek projeleri desteklemektedir.
Hibe ve Teşvik Kredileri
Devlet; tarıma, hayvancılığa, girişimciliğe, üretime, ihracata, eğitime çeşitli teşvik ve hibe krediler vermektedir. Bu kredilerden bazıları KOSGEB tarafından, bazıları kalkınma ajanslarınca, bazı destekler vergiden muaf tutma şeklinde yapılmaktadır. Yine Devlet bankaları olan Ziraat Bankası, Vakıfbank ve Halkbankası tarafından da çeşitli hibe ve teşvik kredileri ile 0 faizli krediler verilmektedir.
- Esnaflar için 30 bin lira hibe kredi
- Girişimciler Kosgeb tarafından verilen hibeler
- Yeni evlenen gençler için Devlet evlilik desteği,
- Büyükannelere torunlarına bakmaları için maaş ödemesi (2020 yılında verilmiyor.)
- Ev almak isteyenler için Devlet konut katkısı, (Yüzde 25 oranı)
- Emekliye promosyon ödemeleri,
- Kosgeb tarafından faizsiz ya da uygun faiz oranları ile verilen krediler
- Tarım ve Orman Bakanlığı destekleri
- Tarımla uğraşan kişiler için faizsiz tarım kredisi ve desteklemeleri verilecektir.
Hibe ve teşvik kredileri ile projeler desteklenmeye devam ediyor.
Bu Destekler Haricinde Devlet Destekli Projeler Kapsamında;
- Tübitak tarafından verilen Hibe ve Destekler,
- Kalkınma Ajansı Hibe ve Destekleri,
- Avrupa Birliği Kredileri ve Hibeleri,
- Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) destekleri,
- Ekonomi Bakanlığı Teşvik Hibe ve Destekleri,
- Dış Ticaret Müsteşarlığı Hibe ve Destekleri,
- IPARD ve IPARD-II Hibeleri,
- Sanayi bakanlığı teşvikleri,
- Uluslararası, Ulusal ve Yerel Destekler yapılmaktadır.
Saygılarımla.