AEO Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası

Uluslararası kabul gören “Authorised Economic Operator” (AEO) statüsü, ülkemizde “Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü” adı altında uygulamaya sokulmuştur. 

Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS); gümrük yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getiren, muhasebe kayıt sistemi düzenli ve izlenebilir olan, mali yeterlilik, emniyet ve güvenlik standartlarına sahip bulunan, kendi oto kontrolünü yapabilen güvenilir firmalara gümrük işlemlerinde birtakım kolaylık, basitleştirme ve imtiyazlar tanıyan uluslararası bir statüdür. 

Ünsped Gümrük Müşavirliği ve Lojistik Hizmetler A.Ş(UGM) ticaretin kolaylaştırılması adına alınan, maliyet azaltıcı ve firmalara hız kazandıran belgelerin alınmasındaki danışmanlık hizmetleri başta olmak üzere, uluslararası bir belge olan AEO (Authorised Economic Operator) –YYS (Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü) belgesinin alımı ve sertifika kazanımı sonrasında 5 yılda bir gerçekleştirilen yerinde izleme süreçleri hakkında danışmanlık hizmeti vermektedir.

YYS İçin Şartlar 

Aşağıda sayılan Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü şartlarını karşılayan, 

• Serbest Bölgeler dahil Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik,
• En az 3 yıldır faaliyette bulunan,
• Bir önceki yıl en az 100 beyanname kapsamında işlem gerçekleştiren,
• Güvenilirlik koşulunu sağlayan,
• Ticari Kayıtları Güvenilir ve İzlenebilir Olan,
• Mali Yeterliliğe sahip,
• Emniyet ve Güvenlik koşulunu karşılayan,

Firmalar, ilgili bölge müdürlüğüne başvurmaları halinde, gerçekleştirilen ön inceleme ve yerinde inceleme neticesinde uygun bulunmaları halinde Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsüne sahip olabilirler.

YYS Tipleri

İhracat yapan imalatçı firmalara daha fazla kolaylık sağlanması, diğer firmalara göre daha az muayene ve belge kontrolüne tabi tutulmaları, üretime katkı sağlayacak girdilerin gümrük işlemlerinin firma tesislerinde daha kolay şekilde gerçekleştirilmesi amacıyla aşağıdaki koşulları taşıyan firmalara başvurmaları halinde YYS-I ve YYS-II statüsü tanınabilir.

YYS-I

• İmalatçı olmak,
• 5 Milyon $ ihracat gerçekleştirmek + 50 işçi istihdamı veya 10 Milyon $ ihracat

YYS-II

• İmalatçı olmak
• 1 Milyon $ ihracat gerçekleştirmek + 30 işçi istihdamı veya 5 Milyon $ ihracat

YYS Baz

• 5 Milyon USD İhracat veya 
• 20 Milyon USD İthalat +İhracat veya 20 Milyon USD İthalat

YYS İçin Başvuru Belgeleri

• Ek-1/A Başvuru Formu
• Ek-2 Soru Formu (v3.3.2)
• Ek-3 Yabancılara Ait Beyan Formu (Son 2 ay)
• Ek-4 “SGK Borcu Yoktur” Yazısı (Son 1 ay)
• Ek-5 YMM Raporu (Olumlu sonuca bağlanmış -Son 3 yıl)
• ISO 9001 ve ISO 27001 Kalite Belgeleri
• “Vergi borcu yoktur” yazısı (Son 2 ay)
• Adli Sicil Belgeleri (Son 2 ay)
• Ticari Sicil Gazetesi
• 100 Adet Beyanname Kapsamında işlem gerçekleştirdiğini gösterir belge (Son 1 Yıl)
• Ek-10 Grup İmalatçısı Formu

Yetki(izinli alıcı, yerinde gümrükleme, onaylanmış ihracatçı) talep edilmesi halinde:

• Ek-23 Performans Belgesi veya Kapasite Raporu (YYS-I ve YYS-II)
• Ek-28 SGK’lı Çalışan Sayısı (Son 1 ay)
• Ek-1B (Götürü Teminat Uygulaması)
• Ek-1C (Onaylanmış İhracatçı Yetkisi)
• Ek-1D (İhracatta Yerinde Gümrükleme Yetkisi)
• Ek-1E (İzinli Alıcı Yetkisi)
• Ek-1F (İthalatta Yerinde Gümrükleme Yetkisi)

YYS’nin Sağladığı Kolaylık ve Avantajlar

Yetkilendirilmiş Yükümlü sertifikasının sağladığı avantajlarını sıralamak gerekirse:

Basitleştirilmiş İşlemlere İlişkin Kolaylıklar

• İhracatta Yerinde Gümrükleme (Firmanın belirlenen deposunda ihracatı gümrükleme)
• İthalatta Yerinde Gümrükleme (Firmanın belirlenen deposunda ithalat gümrüklemesi)
• Teminatlı işlemlerde; her bir işlem için ayrı ayrı %100 teminat vermek yerine kısmi veya götürü teminat uygulaması ile süresiz ve düşümsüz teminat uygulaması,
• Odalarca düzenlenen Gümrük İdarelerince Onaylanan ATR Dolaşım Belgelerinin düzenleyip onaylama yetkisi veren “Onaylanmış ihracatçı” yetkisi,
• Eşyanın kıymetine bağlı kalmaksızın Fatura Beyanı, Eur-Med; Eur.1 belgesi düzenleyip onaylayabilme yetkisi veren “Onaylanmış ihracatçı” yetkisi,
• 1 ay içerisinde eksiklikleri tamamlanmak üzere eksik belge ile gümrük beyanında bulunma yetkisi,
• Eşya türüne göre farklılaşmayan şekilde taşıt üstü işlemlerden yararlanma,
• YYS sahibi firmalar adına tescil edilmiş ihracat beyannameleri ilgili kıymet araştırmasına gidilmemesi uygulaması, 
• Geçici İthalat Rejimi (2153, 2353, 3153, 3158, 4053, 4058, 4253, 4258, 5300, 5321, 5323, 5341, 5351,5352, 5371, 5391, 5800, 7153, 7158 rejim kodları) İle Geçici İhracat (2300, 2340, 2342, 6123, 6323, 6771, 7123 rejim kodları) Eşyasında Ayniyet Tespiti muafiyeti,
• Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası sahibi olan yükümlüler tarafından kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan yirmi dört aydan daha uzun süre kullanımının söz konusu olduğu durumda, rejime giriş gümrük idaresince geçici ithalat izin süresinin dokuz ay uzatılması

Beyanın Kontrol Türüne Göre Kolaylıklar

• İthalat-İhracatta eşya muayenesi ve kontrolünün olmadığı “Yeşil Hat” uygulaması,
• Taşıt Üstünde de “Yeşil Hattan” yararlanma yetkisi,
• Kontrolün zorunlu olduğu durumlarda; daha az belge ve muayeneye tabi tutulma,
• Öncelikli kontrol,
• YYS-I ve YYS-II statüsünde olan belgelere sahip olunması halinde daha az belge kontrolü ve muayeneye tabi tutulma,

Emniyet ve Güvenliğe İlişkin Kolaylıklar

• Azaltılmış zorunlu bilgilerden oluşan özet beyan verilmesi,
• Özet beyan bilgi ve belgelerinin gümrük emniyet ve güvenlik kontrollerinde azaltılmışlık,
• Emniyet ve güvenlik uygulamalarının tatbikinde öncelikli takibat,
• Sınırdan öncelikli geçiş uygulaması,
• Emniyet ve güvenlik açıklarından kaynaklı vakalarda azalış,

Diğer Kolaylık ve Avantajlar

• Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası bulunan firmalara bu sertifikaya sahip olmayan firmalara kıyasla TAREKS risk analizi aracılığıyla daha ayrıcalıklı uygulamalar sağlanması, 
• Dahilde İşleme izni (Gümrük İdaresinde alınan) ile yapılan ithalatlarda Ayniyat tespiti yapılmaması,
• Uluslararası pazarlarda tedarikçi olarak daha çok tercih edilme
• Uluslararası piyasalarda güvenilir olarak tanınma
• Karşılıklı tanıma anlaşması yapılan ülkelerde yetkilendirilmiş yükümlü olarak kabul edilme ve o ülkede yetkilendirilmiş yükümlü için sağlanan ayrıcalıklardan mütekabiliyet esasına dayanılarak faydalanabilme  
• Piyasada güvenilir kişi olarak tanınma ve daha çok tercih edilme.
• Boşaltma, yükleme, eşya ve aracın beklemesi gibi masrafların ortadan kalkması
• Daha ileri düzeyde planlama
• Mala zarar veriliş vakalarında azalış
• Tedarik masraflarının azalması ve tedarikçilerle iş birliğinin artması 
• Çalışanları daha iyi tanıyabilme
• Sevkiyatlardaki gecikmelerde azalma 

UGM’nin YYS Kapsamında Sunduğu Eğitimler 

UGM, Uluslararası bir belge olan AEO (Authorised Economic Operator) –YYS (Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü) belgesinin alma şartları ve devamlılığını sağlayan faaliyetler arasında yer alan; YYS belgesi sahibi firmaların her yıl almaları zorunlu oldukları eğitim kapsamında, deneyimli ve yetkin Gümrük Müşavirleri tarafından eğitim verilmesini sağlamaktadır.

Gümrük ve dış ticaret, depo, lojistik ve eşyanın hareketleri ile ilgili görevli personelinizin Gümrük ve Dış Ticaret mevzuatı ile Uluslararası Ticarette Emniyet ve Güvenlik Tedbirleri eğitimlerini en az yılda bir kez olmak üzere hangi içerikler başlığı altında alınması gerekmektedir.

YYS Kapsamında Alınması Gereken Eğitimler

YYS kapsamında alınması gereken eğitimleri sıralamak gerekirse:

Eğitim adı: Gümrük ve Dış Ticaret mevzuatı Eğitimi

• Gümrük Tanımı-Amaçları
• Gümrük Kıymeti – Gümrük Cezaları –Gümrük Yükümlülüğü
• Ek Mali Yükümlülük – Dampinge Karşı Vergi – Telafi Edici Vergi – DFİF
• Menşe
• G.T.İ.P
• Tarife Kontenjanı – K0TA – Gözetim Uygulaması
• İzin-Uygunluk Belgesi – Ürün Güvenliği Denetimi
• Lisans ve İzin Uygulamalarının Yenilenme ve Takibi
• 5607 Sayılı Kaçakçılık Kanunu
• Sahtecilik Cezaları
• Türk Ceza Kanunu Evrakta
• Mevzuat Değişikliklerinin Çalışanlara Duyurulması Süreci Nasıl İşlemektedir?
• Gümrük Mevzuatına Uyum Konusunda İş Ortakları ile Paylaşımlar
• Ambargonun Tanımı ve Ambargoya Tabi Eşya Ticareti
• Çift Kullanımlı Eşya Ticareti
• İthali ve ihracı Yasak Eşya Listesi
• Terörizm, Güvenlik ve Farkındalık

Eğitim adı: Uluslararası Ticarette Emniyet ve Güvenlik Tedbirleri Eğitimi

• Tedarik Zinciri ve Lojistik Yönetimi, Güvenliği,
• Kaçakçılık, İnsan Kaçakçılığı,
• Zula Eğitimi ile Araçlara ve Tesislere İzinsiz Girişleri Engelleme Eğitimi
• Narkotik ve Uyuşturucu vb. yönelik Şirket Yönetici, Çalışan Sorumlulukları,
• Tehlikeli Maddelerin Tespiti (Nükleer, Biyolojik, Kimyasal Radyoaktif, Patlayıcı Maddeler,Yanıcı Sıvılar,Gazlar vb.)
• Karayolu (ADR), Denizyolu (IMDG KOD), Demiryolu (RID ), Havayolu (DGR) Taşınmasına Yönelik Uluslararası Güvenlik ve Emniyet Kuralları

YYS Sertifikasına Sahip Olduktan Sonra Gereken Yasal Zorunluluklar:

• Gümrük işlemlerinin yıllık geriye dönük sonradan kontrolünü gerçekleştirmek,

• Ek-2 soru formunda olan 5.2.2 sorusuna istinaden Gümrük işlemleri tamamlandıktan sonra kayıtlar ve belgeler üzerinden geriye dönük olarak kontrolün yapılması (ilgili faaliyet, hizmet alımı yöntemi ile de alınabilmektedir.) 

• Gümrük ve Dış Ticaret Mevzuat Eğitimini almak, (YYS Eğitimi-Yılda bir kez alınması gerekir.) 

• Uluslararası Emniyet ve Güvenlik Tedbirleri Eğitimini almak, (Uluslararası tedarikçi zincirinde eşya hareketleri konusunda eğitim almak (3 yılda bir) 
• Sertifika kapsamında gerçekleştirilen gümrük işlemlerinin yıllık faaliyet raporuna bağlanması, (EK-22/A-B faaliyet raporu düzenlenmek) 

• Beş yılda bir Ek-2 soru formunu yenilemek, (ön izleme ve yerinde izleme) 

• Sertifikada kayıtlı bilgilerde değişiklikleri bildirmek; Yönetim Kurulunun değişikliğe uğraması durumunda bildirimde bulunmak, 

• Tesislerin fiziki yapısında değişiklik olması durumunda bildirimde bulunmak,

• Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası sahibinin yükümlülüklerinde değişiklik olması durumunda bildirimde bulunmak, 

• Firmanın iştigal alanında olmayan eşyanın, Yeşil hat kapsamında ithalat işlemlerinin gerçekleştirilmemesinin sağlanmasını takip ve kontrol etmek, 

• ISO 27001 kalite belge sürelerinin ve yenilenmesinin takibini sağlamak, 

• ISO 9001 kalite belge sürelerinin ve yenilenmesinin takibini sağlamak, 

UGM Danışmanlık Hizmetleri Departmanımız; Yetkilendirilmiş Yükümlü statüsü belge alımı ve 5 yılda bir gerçekleştirilen yerinde izleme süreçlerinde yukarıda sayılan gerekliliklerin karşılanmasında size destek olmak için uçtan uca hizmet vermektedir.