Geri
Gümrük Tarife Cetveli dış ekonomi ve dış ticaret politikasında kullanılan araçların başında gelmektedir. İlk Gümrükleme Tarife Cetveli, 1 Ocak 1958’ de yürürlüğüne girmiştir. Ve her yılın sonunda Bakanlar Kurulu tarafından, bir sonraki yıl kullanılmak üzere güncellenir. Dünya Gümrük Örgütü, uluslararası boyutta ticaretin akışını kolaylaştırabilmek için mal tanımı ve kodlama sistemi olarak bilinen bir standart geliştirmiştir. Ve bu örgütün üyesi olan ülkelerde bu standartlara uymak için kendi kurallarını belirlemiştir. İşte Türk Gümrük Tarife Cetveli de bu tür bir endeksleme sistemidir. Türkiye’nin dahil olduğu tüm dış ticaret süreçlerinde alınan veya satılan ürün ve malların sınıflandırılması bu sisteme göre yapılır.
Gümrük alanındaki bir diğer önemli konu da Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemidir. Burada eşyalara verilen kodlar 6 haneliyken, Türkiye Gümrük Tarife Cetvelinde ise, 12 hanelidir. Bu 12 hanenin ilk 6 basamağı Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sisteminde ilgili ürüne verilen rakamlardan oluşur. Kısacası Türkiye’de kullanılan tarife cetvelinin özünü, Dünya Gümrük Örgütü’nün yarattığı bu sistem oluşturur.
Gümrük Tarife Cetveli nerelerde kullanılır?
Gümrük Tarife Cetveli, sınıflandırılacak eşyaların özelliklerine göre belirlenir. Bu kapsamda 12 haneli kodların her iki rakamı farklı bir özelliği tanımlamak üzere seçilir ve genel özellikleri fasıl numarası olarak bilinen, ilk iki hane ile gösterilir. Ardından gelen her yeni iki rakam ise daha spesifik bir niteliğe işaret eder. Bu rakamlar ifade ettikleri teknik anlamlara göre şu şekilde sıralanır;
- İlk İki Rakam: Fasıl Numarası
- İkinci İki Rakam: Pozisyon Numarası
- Üçüncü İki Rakam: Alt Pozisyon Numarası
- Dördüncü İki Rakam: Kombine Nomanklatür Numarası
- Beşinci İki Rakam: Millî Alt Açılım Numarası
- Altıncı İki Rakam: İstatistik Numarası
Ayrıca Gümrük Tarife Cetvelinin gümrük alanında sağladığı teşvikler, internet üzerinden yurt dışına ürün satmak isteyen kişiler için de geçerlidir.
Gümrük Tarife Cetveli Nasıl Sorgulanır?
Gümrük Tarife Cetveli için Ticaret Bakanlığının internet sitesinde bulunan bir araç ile sorgulama yapabilirsiniz. Tarife Arama Motoru olarak bilinen bu araç üzerinden, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) veya kelime ile sorgulama yapılabilir. Fakat sorgulamanın GTİP kodu üzerinden yapılması daha çok tavsiye edilir. Çünkü bu sınıflandırma biçimi çok detaylı yapıldığı için kelime ile arama yaptığınızda istenilen bilgiye ulaşmada zorluk çekebilirsiniz. İsterseniz bu duruma Araç Gümrük Tarife Cetveli üzerinden kısa bir örnek verelim.
Gümrük Tarife Cetveli 87.02 pozisyon kodu, 10 veya daha fazla kişiyi taşımaya mahsus, motorlu taşıtları ifade ederken, Gümrük Tarife Cetveli 87.03 kodu ise, binek araçlarını kapsar. Bu nedenle, sadece 1 tane rakam üzerinden çok sayıda farklı ürün gruplarının işaret edilmesi, kelime ile yapılan sorgulamaları daha karmaşık hâle getirir.
Gümrük Tarife Vergi Oranları Nasıl Hesaplanır?
Gümrük Tarife Cetveli, vergi oranları açısından da oldukça önemli bir sistemdir. Çünkü bu sistem, hangi ürün grubu için gümrük vergi oranının kaç olduğunu kolaylıkla saptayabilir. Bu sistem de esas belirleyici olan, istatistik pozisyonudur.
Tabi ki, ürünlerin vergi oranları belirlenirken göz önünde bulundurulan tek faktör, tarife cetveli sınıflandırılması değildir. Eşyanın menşei ve gümrük değeri de gümrük vergisinin belirlenmesi noktasında oldukça önemlidir.
