Üretime teknolojiyi getiren, dünya ile rekabet edebilen, özlenen yerli ve milli üretim modeli ile dünyada adından söz ettiren, gerçekten katma değerli üretimle ihracat yapan, krizlerde yatırıma devam edip büyümeyi başaran, istihdam yaratan, dünyanın ulaşım sistemine adını Türk markasıyla yazdıran Bozankaya şirketinden bahsediyorum.

Bozankaya Yönetim Kurulu Başkanı Aytunç Günay, 1989 yılında Almanya’da bir Ar-Ge şirketi olarak işe başlıyor. 2003 yılında Türkiye’ye gelmiş. Yıllar içinde edindiği tecrübe, bilgi ve birikimle çevre dostu, enerji tasarrufu sağlayan, yeni nesil, sürdürülebilir ve gürültüsüz çalışan elektrikli otobüs ve raylı sistem araçları üretimini yüzde 100 Türk mühendisliğiyle gerçekleştirerek, ulaşım teknolojileri alanında dünyanın büyük markaları listesine adını yazdırmış. Türkiye’de 20 çalışanla faaliyetlerine başlayan Bozankaya’nın  Ar-Ge Merkezi’nde 150 Ar-Ge mühendisi ve 1000’e yakın çalışanı bulunuyor.

Ankara Sincan 1. Organize Sanayi Bölgesi’nde 100 bin metrekare alan üzerine kurulu üretim merkezinde fikri mülkiyet hakları kendisine ait, yüzde 100 yerli ve milli insan kaynağı ve sermayeyle geliştirdiği yeni nesil trambus ve elektrikli otobüs ile metro ve tramvay gibi raylı sistem araçlarını tasarlamakta ve üretiyor. Bu tesislerde üretilen yerli tasarım araçlar hem ülkemizde hem de Avrupa ve Asya’da kullanılıyor.

Türkiye’nin ilk yerli yüzde 100 elektrikli otobüsünü üreten Bozankaya, Türkiye’nin ilk yerli alçak tabanlı tramvay ve boji tasarımını yaptı. Türkiye’nin ilk metro ihracatı ve ilk yerli metrosu, Türkiye’nin ilk batarya sürüşlü alçak tabanlı tramvay tasarımı ve üretimi,  70 milyon Euro’luk yatırım ile Türkiye’nin en büyük ve modern raylı sistem üretim tesisi unvanları da Bozankaya’ya ait. Bunlara ilave olarak Avrupa’nın en büyük raylı sistem boyahanesi de üretim tesisleri içerisinde.

Bozankaya Türkiye’nin ilk ve tek hem raylı sistem, hem de elektrikli otobüs üretimi yapan tesisi olma özelliğine sahip. Yıllık 288 adet raylı sistem araç üretim kapasitesiyle çalışıyor. Ayrıca bu tesislerde yurt içi ve yurt dışı kullanım için yılda 400’ün üzerinde araç üretiliyor. 3 binden fazla demiryolu araç gövdesi imal ediliyor. Bozankaya-Sileo imzalı elektrikli otobüsler bazı Avrupa ülkelerinde toplu ulaşımda hizmet verirken, tramvay ve diğer raylı sistem araçları da AB fonlarıyla desteklenen projeler kapsamında özellikle Romanya’ya ihraç ediliyor.

Katma değerli üretim işte böyle yapılır

Bozankaya 2019 ve 2020 yılında imzaladığı projeler ile ülkemize yaklaşık 200 milyon Euro’luk döviz girişi sağladı. Bu başarıyı sağlayan Bozankaya Yönetim Kurulu Başkanı Aytunç Günay ile üretim merkezinde görüştük.

Pandemi sürecini nasıl geçirdiniz? Bu süreçte yeni yatırımlar, projeler adına neler yaptınız?

- 6 yeni proje sözleşmesi imzaladık

 Pandemi sürecini yönetim stratejilerimiz sayesinde en az hasarla atlattık diyebiliriz. Bu süreçte dünya genelinde yaşanan çip krizi, tedarik zincirindeki aksamalar, uçuş yasakları gibi durumlara rağmen 6 yeni proje sözleşmesi imzaladık. Bu projelerin yanı sıra Alstom ve Siemens ile yeni iş birliklerine adım attık ve bu projeler için yeni ek üretim tesisleri inşa ettik.

- Ankara Sincan Organize Sanayi Bölgesi’nde yaptığınız yatırımın ve üretimin Türkiye için önemini anlatabilir misiniz?

Günümüzde ekonomimizi güçlendirmenin ve ülkemize katma değer sağlamanın yolu üretmekten ve ihraç etmekten geçiyor. Biz de Türkiye’nin ilk 100 ihracatçısı listesinde yer alan ve yerli ve milli üretime kendini adamış bir firma olarak ihraç ettiğimiz ürünlerin kalitesini arttırarak ülkemize döviz girişi sağlamaya devam ediyoruz. Ayrıca İklim krizi, küresel ısınma ve hava kirliliği gibi sorunları beraberinde getiren mevcut fosil yakıta dayalı ulaşım biçimlerine karşı yeşil enerji, temiz üretim ve sürdürülebilir ulaşım teknolojileri kullanarak geleceğin ulaşım modellerine yatırım yapıyoruz ve ülkemizi bu alanda global projelerde temsil ediyoruz. Yüksek teknoloji araçlarımızın üretimini gerçekleştirdiğimiz tesislerimiz yaklaşık 80 milyon Euro değerinde büyük bir yatırım barındırıyor. Daha da ileri gitmek, her geçen gün kendimizi daha da geliştirebilmek için yatırımlarımıza durmadan devam ediyoruz.

- Yurtdışında yaptığınız projeler hakkında bilgi alabilir miyim?

Son yıllarda Avrupa’nın hızla gelişen ülkesi Romanya pazarında aktif rol sahibiyiz. Geçtiğimiz aylarda Romanya’nın iki farklı şehrine kesin siparişleri 37 set, iş artırımlarıyla birlikte ise toplam 56 sete ulaşacak araçların ilk setlerini teslim ettik. Timişoara kentine teslim ettiğimiz tramvayımız kataner ağına bağlı kalmadan batarya ile 70 km. menzile ulaşarak bir dünya rekoru kırdı ve Avrupa’nın raylı sistem araçları alanında en prestijli kurumu ERCI tarafından “Avrupa’nın En inovatif Şirketi” seçilmemizi sağladı. Aynı zamanda Avrupa’da elektrikli otobüslerimiz toplu taşımada kullanılırken, Bangkok’ta metro araçlarımız başarı ve yüksek memnuniyet oranlarıyla hizmet veriyor. Aldığımız her proje ile kalitemizi ispatlayıp pazar alanımızı genişletmeye devam ediyoruz. Bunların yanı sıra Siemens ortaklığı ile Kanada coach projemiz var. Alstom ile de Marsilya metrosu için iş birliği yapıyoruz.

- Üretimde teknoloji kullanımı ve teknolojiye entegrasyon hangi aşamada?

Üretimde teknoloji kullanımı hem üretim sürelerini kısaltmak hem de kaliteyi arttırmak için çok önemli. Bu sebeple üretim tesislerimizde son teknoloji makineler kullanıyoruz. Buna örnek olarak Sincan tesislerimizde 95 metrelik bir kaynak robotumuz mevcut. Buna ek olarak tüm üretim aşamalarımızda 200’e yakın makineden yararlanıyoruz. Aynı zamanda üretimin izlenebilirliği, makine verimliliği ve üretim maliyetlerinin azaltılması için Endüstri 4.0 çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

- Şu ana kadar gerçekleştirdiğiniz projeler hakkında bilgi alabilir miyim?

Bugüne kadar ülkemizde Konya, Eskişehir, Manisa, İzmir, Kayseri, Malatya, Elazığ ve son olarak da başkent Ankara’ya elektrikli otobüsler teslim ettik ve şu an ülkemizde toplu taşımada hizmet veren tüm elektrikli otobüsler Bozankaya Otomotiv üretimi. Ayrıca Malatya ilimizde de troleybüslerimiz başarıyla görev yapmakta. Yakın gelecekte Şanlıurfa’ya da troleybüs araçları teslim edeceğiz. Avrupa’da ise başta Almanya olmak üzere birçok ülkede elektrikli otobüslerimiz görev yapmakta. Raylı sistemler alanında ise şu an Kayseri’de araçlarımız hizmet veriyor. Bunun yanı sıra Antalya, İzmir, Timisoara ve Iasi için tramvay üretiyoruz, Gebze için de metro teslimatları gerçekleştireceğiz. Ayrıca 2016 yılında dünya devi Siemens ile iş birliği yaparak Tayland Green Line projesi kapsamında Bangkok’a metro araçlarımızı ihraç ettik ve bu Türkiye’nin ilk raylı sistem ihracatı olma özelliği taşıyor. Tek proje ile 50 milyon Euro’ya yakın döviz girişi sağlamıştır. Son olarak da 2018 yılında tramvay teslim ettiğimiz ilk şehir olan Kayseri için 5 ve 6 araçlık iki yeni sözleşme imzaladık.

- Gerçekleştirmeyi planladığınız hedef pazarlar ve projeler neler?

Ülkemizin adını dünyanın her yerinde duyurmaya çalışıyoruz. Bugün Tayland'da da Amerika'da da araçlarımız mevcut. Yurt dışına şu anda Romanya için tramvaylar üretiyoruz. Dünya’nın her yerinde adımızdan söz ettirmek ve elektrikli otobüs ve raylı sistem araçları dendiğinde akla ilk gelen firmalardan olmak istiyor ve bu doğrultuda çalışmalarımızı sürdürüyoruz.